نگهداری بلبرینگ خودرو یکی از موارد تاثیر گذار در نگهداری از اتومبیل و در واقع افزایش طول عمر خودرو و سلامت خودرو است. بنابراین مراقبت و نگه داری از بلبرینگ بسیار مهم و ضروری است.
جهت افزایش طول عمر رولبرینگ ها و در ادامه اتومبیل باید مراحل مراقبت و نگه داری از بیرینگ ها را بشناسیم. نگهداری صحیح از بلبرینگ خودرو می‌تواند عمر مفید آن را افزایش دهد و از تحمیل هزینه‌های زیاد تعمیرات جلوگیری کند. در این مقاله، با روش‌های اصولی نگهداری بلبرینگ، علائم خرابی و اشتباهات رایج آشنا می‌شوید.
چند عدد بلبرینگ در خودرو موجود است؟
بلبرینگ (Ball Bearing) یک نوع یاتاقان است و در قسمت های مختلف خودرو به کار می رود. که اختصارا به آن ها اشاره می کنیم.
- بلبرینگ چرخ جلو و عقب
- بلبرینگ دینام
- بلبرینگ کلاچ
- بلبرینگ گیربکس
این قطعه باعث می‌شود چرخ‌ها و دیگر اجزای متحرک با حداقل مقاومت حرکت کنند.
چرا نگهداری بلبرینگ خودرو اهمیت دارد؟
بلبرینگ ها مفصل های حرکتی قطعات خودرو هستند. به این معنی که بلبرینگ ها باعث حرکت روان و سریع قطعات می شوند. بنابراین همیشه در حال کار هستند و احتمال فرسودگی زود هنگام بیرینگ ها زیاد است. به همین دلیل باید تقویم بررسی بلبرینگ ها داشته باشید. در تاریخ های مشخصی سلامت بلبرینگ ها را بررسی کنید علاوه بر آن مواردی است برای مراقبت که باید آن ها را رعایت کنید. عدم توجه به نگهداری صحیح بلبرینگ می‌تواند باعث آسیب‌دیدگی زودهنگام آن شود. این اتفاق نه تنها هزینه‌بر است، بلکه ممکن است باعث ایجاد خطراتی در حین رانندگی مانند قفل شدن چرخ یا لرزش شدید خودرو شود.
مزایای نگهداری صحیح بلبرینگ خودرو
- افزایش عمر مفید بلبرینگ
- پیشگیری از هزینه‌های تعمیر و تعویض
- بهبود عملکرد کلی خودرو
- افزایش ایمنی هنگام رانندگی
علائم خرابی بلبرینگ خودرو
اتفاقاتی در خودرو است که اگر آن ها را مشاهده کردید حتما به سراغ بلبرینگ ها رفته و سلامت آن را چک کنید. البته مواردی را که در ادامه عنوان می کنیم، قریب به 100 درصد نشان دهنده خرابی بلبرینگ است و باید تعویض شود. تشخیص به‌موقع خرابی بلبرینگ می‌تواند از آسیب بیشتر به خودرو جلوگیری کند. برای نگهداری بلبرینگ خودرو به این علائم دقت کنید:
۱. صداهای غیرعادی
شنیدن صدای زوزه، تق‌تق یا خرخر از چرخ هنگام حرکت خودرو، یکی از نشانه‌های اصلی خرابی بلبرینگ است.
۲. لرزش در فرمان یا بدنه
لرزش خودرو هنگام افزایش سرعت یا پیچیدن می‌تواند ناشی از خرابی بلبرینگ باشد.
۳. گرم شدن بیش از حد چرخ
اگر پس از رانندگی متوجه شدید که چرخ خودرو بیش از حد گرم شده، احتمال دارد بلبرینگ آن دچار مشکل شده باشد.
۴. سفت شدن حرکت چرخ
در موارد شدید، چرخ ممکن است به‌سختی بچرخد یا حتی قفل شود.
راه های بررسی خرابی بلبرینگ ها
بلبرینگ وسیله ای ضروری به هر نوع سیستم ماشینی است. اجزای هیچ ماشینی راحت روان حرکت نمی کند مگر با کمک بلبرینگ ها. لازم است جهت افزایش طول عمر خودرو یا هر ماشینی یک تقویم جهت بررسی دوره ای بلبرینگ ها تنظیم کنیم تا مجبور به پذیرش خسارت های سنگین تر نشویم. در ادامه راه های بررسی خرابی بلبرینگ ها را آورده ایم. در ابتدا یک تقویم بررسی بلبرینگ تهیه کنید. سرویس بلبرینگ به طور معمول بعد از کارکرد 15000 تا 20000 کیلومتر باید انجام شود.
مواردی که در نگهداری بلبرینگ خودرو در نظر بگیریم از این قبیل است.
بررسی سلامت بلبرینگ ها با روش صدای بلبرینگ: شاید عجیب به نظر بیاید اما افراد حرفه ای با استفاده از بررسی ارتعاش بلبرینگ و صدای آن میزان سلامت و خرابی بلبرینگ را متوجه می شوند. چنانچه صدای نا به هنجار و نا هماهنگی از بلبرینگ شنیده شود نشانه خرابی بلبرینگ است. در ماشین های بزرگ و حساس برای گوش دادن به صدای بلبرینگ و رولبرینگ ها از دستگاه electronic stethoscope استفاده می کنند.
بررسی سلامت بلبرینگ ها به روش کنترل حرارت :
برای بررسی سلامت بلبرینگ ها در ماشین به وسیله حرارت می توان از دستگاه دیجیتال Thermometer استفاده کرد. اما روش ساده تر آن بررسی دمای بلبرینگ با دست است. چنانچه دمای یاتاقان بیش از حد معمول باشد نشان از عدم سلامت بلبرینگ و اصطکاک بالای آن است. بنابراین نیاز به تعمیر و یا تعویض دارد.
بررسی رنگ روغن بلبرینگ:
ساده ترین روش برای بررسی خرابی بلبرینگ وضعیت روغن روانکار داخل بلبرینگ است. در صورت خراب شدن کاسه نمد آلودگی وارد روغن می شود و در عملکرد بلبرینگ خلل وارد می کند. بنابراین به محض مشاهده الودگی باید روغن بلبرینگ تعویض و پاکسازی شود. در عوض کردن روغن روانکار بلبرینگ مواردی است که باید به آن ها دقت و توجه لازم را داشت.
روش‌های نگهداری صحیح بلبرینگ
.۱. روغن‌کاری بلبرینگ
روانکاری بلبرینگ نقش کلیدی در عملکرد درست آن دارد. استفاده از گریس مخصوص بلبرینگ یا روغن مناسب باعث کاهش اصطکاک و افزایش عمر قطعه می‌شود.
- نوع گریس: از گریس‌های مقاوم در برابر حرارت و فشار استفاده کنید.
- زمان سرویس: بعد هر 20.000 تا 40.000کیلومتر استفاده از ماشین بهتر است وضعیت عملکرد بلبرینگ مورد بررسی قرار بگیرد.
۲. تمیز نگه داشتن محل نصب بلبرینگ
شفت و محل سوار کردن بلبرینگ باید کاملا تمیز و بدون ذرات اضافه و هر گونه کثیفی باشد. علاوه بر تمیزی بدون ایراد فنی به لحاظ نصب درست باشد. وجود هر گونه گرد و غبار یا رطوبت به محل نصب بلبرینگ می‌تواند منجر به خوردگی و خرابی سریع آن شود. اطمینان حاصل کنید که محل نصب بلبرینگ کاملاً تمیز و خشک باشد. برای تمیز کردن روغن بلبرینگ ها از ذرات و گرد و غبار می توانید از کمپرسور باد استفاده کنید.
۳. بازرسی دوره‌ای
برای نگهداری بلبرینگ خودرو حتما به صورت دوره ای و منظم بلبرینگ ها را بررسی کنید تا چنانچه بلبرینگ مشکلی داشت تعمیر و یا تعویض شود. در سرویس‌های دوره‌ای خودرو، ابتدا علائم ظاهری که شامل دما، صدا، شکل ظاهری و روانکاری بلبرینگ است مورد بررسی قرار گیرد.
۴. تعویض به‌موقع
اگر علائم خرابی مشاهده شد، بهتر است بلبرینگ را فوراً تعویض کنید. تعویق در تعویض ممکن است به دیگر قطعات مانند شفت، دیسک ترمز یا چرخ آسیب بزند.
اشتباهات رایج در نگهداری بلبرینگ
استفاده از گریس یا روغن نامناسب
برخی افراد از روان‌کننده‌های عمومی یا حتی روغن موتور برای بلبرینگ استفاده می‌کنند که اشتباه است. این مواد نمی‌توانند فشار و دمای بالا را تحمل کنند. برای نگهداری بلبرینگ خودرو بهتر است از گریس با کیفیت استفاده کنید.
نصب نادرست
استفاده از ابزار نامناسب هنگام نصب بلبرینگ، می‌تواند باعث خم شدن یا ترک خوردن بلبرینگ شود. نصب باید با ابزار استاندارد انجام شود.
عدم بررسی منظم
بلبرینگ برخلاف تصور، قطعه‌ای نیست که نیازی به بررسی نداشته باشد. عدم توجه به علائم هشداردهنده، عمر خودرو را کاهش می‌دهد.
جمع‌بندی
نگهداری بلبرینگ خودرو یک اقدام ساده اما بسیار مؤثر برای افزایش عمر مفید قطعات، کاهش هزینه‌ها و بالا بردن ایمنی رانندگی است. با روغن‌کاری منظم، تمیزی محل نصب، بازرسی دوره‌ای و تعویض به‌موقع، می‌توانید از عملکرد بهتر خودروی خود اطمینان حاصل کنید. پیشنهاد می‌شود همیشه از بلبرینگ‌های با کیفیت و اصلی استفاده کرده و نگهداری آن‌ها را جدی بگیرید.
