عوامل افزایش عمر بلبرینگ: بلبرینگ یک قطعه حیاتی و مهم در انواع ماشین ها و ماشین مورد بحث ما یعنی اتومبیل است. هر گونه اختلال در عملکرد بلبرینگ ها می تواند به عملکرد اتومبیل آسیب بزند. بنابراین باید عوامل اسیب زا به بلبرینگ ها را شناسایی و مانع از آسیب به بلبرینگ خا شویم. در ادامه نکات فنی در این زمینه را ارائه می دهیم.

اهمیت بلبرینگ در صنعت و خودرو
قبل از اینکه بخواهیم توضیح دهیم که چه مواردی عمر بلبرینگ را کاهش و یا چه مراقبت هایی باعث افزایش عمر بلبرینگ می شود. بهتر است با نوع و شیوه عملکرد بلبرینگ به صورت فیزیکی آشنا شویم تا بهتر بتوانیم عوامل موثر بر افزایش عمر بلبرینگ و یا کاهش عمر بلبرینگ را شناسایی کنیم. در مقاله مربوط به بلبرینگ ها راجع به نوع عملکرد بلبرینگ توضیح دادیم. اما در این قسمت تخصصی تر راجع به فیزیک بلبرینگ توضیح می دهیم. نوع فشار و باری که به بلبرینگ وارد می شود شعاعی و یا محوری است. با توجه به نوع فشار وارده شکل بلبرینگ نیز متفاوت خواهد بود. بر اساس نوع عمکلرد دو نوع بلبرینگ شیار عمیق و بلبرینگ کف گرد داریم.

بلبرینگ چیست و چرا عمر آن اهمیت دارد؟
در ادامه توضیحات قسمت قبل که راجع به خصوصیات فنی و فیزیکی بلبرینگ ها بود باید عرض کنم بلبرینگ ها به لحاظ مشخصات فیزیکی به 4 دسته تقسیم می شوند.
بلبرینگ شیار عمیق: مناسب برای سرعت بالا و بارهای متوسط.
بلبرینگ تماس زاویهای: قابلیت تحمل بار محوری به دلیل زاویه دار بودن سطح تماس.
بلبرینگ کفگرد: تنها بار محوری را تحمل میکند، نه شعاعی.
رولبرینگ استوانهای: سطح تماس بیشتری دارد، برای بارهای سنگین ولی سرعت کمتر.

از زوایای متعدد بلبرینگ را برای شما توضیح داده ایم.
در هنگام خرید بلبرینگ به میزان عمر بلبرینگ دقت و توجه داشته باشید. اگر عمر بلبرینگ به واسطه نگهداری درست و انتخاب و خرید درست زیاد باشد، چند نتیجه قابل توجه و درخور دارد.
- 1- عمر دستگاه را افزایش می دهد.
- 2-ایمنی در حین کار ماشین افزایش می یابد.
- 3-بهره وری و راندمان افزایش پیدا می کند.
- 4-عملکرد و در واقع زمان کارکرد قابلیت پیش بینی دارد.
- 5- هزینه تعمیرات کاهش می یابد.
عوامل مؤثر بر عمر مفید بلبرینگ
نوع بار وارد شده (محوری، شعاعی یا ترکیبی)
دمای کارکرد و تأثیر حرارت بالا
آلودگی و ورود ذرات خارجی
میزان و نوع روانکاری
کیفیت نصب و همترازی
سرعت چرخش و کاربرد خاص
جنس و کیفیت ساخت بلبرینگ
نشانههای پایان عمر بلبرینگ
برای بلبرینگ ها عمر مشخصی قابل پیش بینی نیست. با توجه به نوع عملکرد بلبرینگ ها می تواند عمر بلبرینگ ها کاهش یا افزایش یابد. اما نگهداری درست و نصب درست می تواند عمر بلبرینگ اتومبیل های مختلف ر افزایش دهد. می توان گفت عامل اصلی خرابی بلبرینگ ها خستگی بلبرینگ است. خستگی بلبرینگ در نتیجه وارد شدن تنش ها و فشاری بیش از استحکام بلبرینگ و در نتیجه شکست ماده بلبرینگ است.
وقتی بلبرینگ های مورد استفاده به آخر عمر خود نزدیک می شوند علائمی از خود نشان می دهند. در جدول زیر علائم هر کدام از بلبرینگ ها آورده شده است.
نوع بلبرینگ | محل استفاده | علائم خرابی |
---|---|---|
بلبرینگ چرخ | توپی چرخ | صدای زوزه، لرزش، لق بودن چرخ |
بلبرینگ گیربکس | داخل جعبه دنده | صدای غیرعادی، سختی دنده |
بلبرینگ کلاچ | مکانیزم کلاچ | صدای خرخر هنگام گرفتن کلاچ |
بلبرینگ دینام | داخل دینام | صدای جیغ یا سوت در جلو موتور |
بلبرینگ کولر | کمپرسور کولر | صدای سوت و کاهش عملکرد کولر |
چگونه عمر بلبرینگ را افزایش دهیم؟ (نکات نگهداری و پیشگیری)
همانطور که گفته شد عمر بلبرینگ ها اصلا قابل پیش بینی نیست بلکه وابسته به نوع استفاده و نگهداری از بلبرینگ ها متفاوت است. بنابراین می توانیم کاری کنیم که عمر بلبرینگ ها را افزایش دهیم و راه آن هم نگه داری از بلبرینگ ها است. در ادامه روش های نگهداری از بلبرینگ ها را می آوریم.
1- اولین، ابتدایی ترین و مهم ترین کار برای افزایش عمر بلبرینگ تمیز کردن و نظافت بلبرینگ است.
2- از آنجایی که وظیفه بلبرینگ کاهش اصطکاک و تسهیل حرکت قطعات است، خودش باید حرکت راحت و روانی داشه باشد. روغن کاری بلبرینگ دومین راه افزایش عمر بلبرینگ ها است.
3- نصب درست و صحیح بلبرینگ موضوعی ابتدایی اما مهم در رابطه با افزایش عمر بلبرینگ است. نصب درست، یعنی تشخیص نوع بلبرینگ مناسب برای استفاده و البته نوع، روش و رعایت نکات برای نصب بلبرینگ که باید رعایت شود.
4- بلبرینگ ها باید به صورت دوره ای بررسی شوند. مانند ما انسان ها که لازم هر از چندگاهی با آزمایش متوجه مشکلات احتمالی خود شویم، بلبرینگ ها هم باید به صورت دوره ای بررسی شوند.
5- در بررسی های دوره ای بلبرینگ ها دما و سرعت بلبرینگ ها را با دستگاه های مربوطه مانیتورینگ کنید.
6- مهم ترین راه برای افزایش عمر بلبرینگ مربوط به قبل از استفاده بلبرینگ است. باید از قطعات اصل و دارای گارانتی استفاده کنید.
نقش برند و انتخاب درست در طول عمر بلبرینگ
در قسمت قبل راجع به مواردی که روی عمر بلبرینگ ها می گذارد توضیحات کاملی دادیم. اما مورد آخر که انتخاب بلبرینگ درست برای خرید است می خواهیم توضیحات مفصلی بدهیم.
1-باید بلبرینگی خریداری شود که از فولاد مرغوب تولید شده است، در واقع آلیاژ بلبرینگ باید تست و آنالیز شود. در مورد فولاد بلبرینگ مقاله ی کاملی نوشته ایم.
2-طراحی درست و اصولی داشته باشد . در واقع دارای کلاس لقی استاندارد باشد. کلاس لقی همان فاصله داخلی بین گوی ها و بدنه است.
3- بسته بندی بلبرینگ آیتم مهمی جهت بررسی اصالت بلبرینگ است.